Պատկերազարդում Հարութ Թումաղյանի:
Արդյո՞ք պատմությունը կրկնվում է։ Վերջին իրադարձությունները անցյալից դասեր քաղելու շուրջ նոր քննարկումների առիթ տվեցին: 2021-ի փետրվարյան մեր թողարկումը, պատմաբան և հրավիրյալ խմբագիր Սուրեն Մանուկյանի համադրությամբ, ընկղմվում է անցյալի խորքերն ու փորձում հասկանալ ներկան՝ քրիստոնեության ընդունումից ու հայոց գրերի ստեղծումից մինչև Կիլիկիայի հայկական թագավորություն, Հայաստանի առաջին Հանրապետության գոյամարտի տարիներ ու Կարսի անկում։ Այսօր, ավելի քան երբևէ, կարևոր է պատմական անցքերին նոր հայացք նետելը՝ հայոց պատմության այժմ գրվելիք էջին հավաքական պատասխանատվությամբ առերեսվել կարողանալու համար։
խմբագրական
Պատմությունը և մենք
By Suren Manukyan
Անցյալը երբեք մեզ բաց չի թողնում: Այն իր ստվերն է գցում, ազդում մեր մտքերի, կարծիքների, որոշումների ու գործողությունների վրա: Ի վերջո անցյալը մեզ դարձնում է այնպիսին, ինչպիսին մենք կանք այսօր, գրում է պատմաբան Սուրեն Մանուկյանը ՝ «Անցյալ» վերնագրով թողարկման փետրվար ամսվա հյուր խմբագիրը:
Ճակատագրական հեղափոխությունից մինչև Պանթյուրքիզմ. Հայոց ցեղասպանություն պատճառները
By Սուրեն Մանուկյան
Մեկ դար է, ինչ Հայոց ցեղասպանությունը մեր հանրային դիսկուրսի ամենից կարևոր տարրերից է։ Դժվար է անգամ այն պատմական թեմա համարել. այն ներհյուսվել է հասարակական մեր կյանքին ու գրեթե առօրյայի մաս դարձել։ Այլ կերպ չէր էլ կարող լինել:
Հայոց վերջին թագակիր արքան. Սմբատ Սեֆեդինյան-Արծրունի
By Սմբատ Հովհաննիսյան
XIV դարը հայերի համար հատկանշվեց պետականության կորստով, արտագաղթով, քաղաքային, տնտեսական և մշակութային կյանքի համընդհանուր անկմամբ։XV դարի առաջին ու երկրորդ կեսի սկզբին նաև Հայաստանի թագավորության վերականգնման փորձեր ու ծրագրեր եղան։ Ծրագրեր, որոնց շուրջ էին համախմբվելու և գործելու հայկական պետականության վերականգնման գաղափարից չհրաժարված սերունդները։
Միջերկրականի մարգարիտը․ Կիլիկյան Հայաստանը Արևելք-Արևմուտք առևտրային խաչմերուկում
By Զոհրաբ Գևորգյան
Կիլիկիայի հայկական թագավորությունը` նոր շունչ հաղորդելով ավանդականին, համախմբեց և համադրեց մշակույթներ` ստեղծելով նոր, ավելի ամբողջական հայկականություն: Կիլիկյան Հայաստանի գոյատևելը հայ ժողովրդից հսկայական քաղաքակրթական ներուժ էր պահանջում:
Հայաստանի քրիստոնեական դարձը և հայոց գրերի ստեղծումը
By Շավարշ Ազատյան
Քրիստոնեական դարձը և գրերի գյուտը հայ իրականության կարևորագույն իրադարձություններից են: Բնականաբար դրանց հիմքում որոշակի իրողություններ ու մարտահրավերներ էին, որոնց բացահայտումը խիստ կարևոր է հարցի պատմագիտական ուսումնասիրության համար:
EVN Report-ի ամսագրի չորրորդ թողարկման փոդքասթը Խորհրդային Հայաստանի մասին է. Հումանիտար հետազոտությունների հայկական կենտրոնի նախագահ փիլիսոփա Աշոտ Ոսկանյանը անդրադառնում է մեր պատմության մեջ Խորհրդային Հայաստանի նշանակության, այդ ժամանակաշրջանի առանձնահատկություններին, հասարակկան տրամադրություններին եւ սոցիալիստական հանրապետության զարգացումների հայկական յուրօրինակությանը:
